Wi-Fi teknolojisinin sunduğu hızlar, sadece internet servis sağlayıcınıza değil, kullandığınız access point (AP) modeline ve cihazınızın teknik özelliklerine de bağlıdır. “Wi-Fi hızı neden düşük?”, “Aynı AP’ye bağlanan iki cihaz neden farklı hız alıyor?” gibi soruların cevabı; MIMO, kanal genişliği, frekans bandı ve cihazların desteklediği Wi-Fi standardı (Wi-Fi 4/5/6) gibi faktörlerde gizlidir.
Bu yazıda, Fortinet’in yaygın kullanılan access point modelleri olan FortiAP 221E, 231F ve 431F üzerinden; MIMO nedir, kanal genişliği ne işe yarar, rate değeri nasıl hesaplanır gibi teknik konuları sade bir dille anlatıyor, gerçek cihazlarla yapılan senaryolarla hız farklarını gözler önüne seriyoruz.
Temel Terimler
- MIMO (Multiple Input Multiple Output): Aynı anda birden fazla veri akışına izin veren çok antenli bağlantı teknolojisidir.
- Stream (Akış): Her anten, bir akışı temsil eder. 2×2 MIMO, 2 akış anlamına gelir.
- Rate: Cihaz ile access point arasındaki maksimum teorik veri iletim hızıdır. Bu hız, internet hızından farklıdır.
- Kanal Genişliği: 2.4 GHz için genellikle 20 MHz, 5 GHz için 40/80/160 MHz gibi genişliklerde olur. Geniş kanal daha yüksek hız sağlar.
Rate Hesaplama Formülü
Teorik Wi-Fi hızı hesaplarken aşağıdaki basit çarpan formülü kullanılır:
Teorik Hız = Tek Akış Hızı x MIMO Sayısı (akış sayısı)
Örnek: 1×1 bir cihaz, 80 MHz kanal genişliğinde Wi-Fi 6 ile yaklaşık 600 Mbps alabilir. Aynı cihaz 2×2 olsaydı: 2 × 600 = 1200 Mbps olurdu.
Not: Gerçek hızlar; parazit, mesafe, ağ trafiği ve cihaz chipset performansı gibi nedenlerle genellikle teorik hızın %50–75’i civarındadır.
Kanal Genişliği Etkisi (Örnek Tablo – 1×1 Wi-Fi 6 Cihaz, 5 GHz Bandı)
| Kanal Genişliği | Maksimum Teorik Hız (MCS11 – 1024-QAM) |
|---|---|
| 20 MHz | ~143 Mbps |
| 40 MHz | ~287 Mbps |
| 80 MHz | ~600 Mbps |
| 160 MHz | ~1200 Mbps |
Not: Yukarıdaki değerler yalnızca Wi-Fi 6 ve MCS11 destekleyen cihazlar için geçerlidir. Wi-Fi 5 için 256-QAM (MCS9) ile bu hızlar daha düşüktür.
FortiAP Karşılaştırması
| Model | Wi-Fi Standardı | MIMO | 2.4 GHz Max Rate | 5 GHz Max Rate |
| FortiAP 221E | Wi-Fi 5 (802.11ac) | 2×2 | 400 Mbps | 867 Mbps |
| FortiAP 231F | Wi-Fi 6 (802.11ax) | 2×2 | 574 Mbps | 1201 Mbps |
| FortiAP 431F | Wi-Fi 6 (802.11ax) | 4×4 | 1147 Mbps | 2402 Mbps |
Örnek Senaryolar
✅ Senaryo 1: Wi-Fi 6 AP + Wi-Fi 5 Client (1×1 MIMO, 5 GHz)
- AP: FortiAP 231F
- Cihaz: Wi-Fi 5 destekli telefon (1×1 MIMO)
- Kanal Genişliği: 80 MHz
- Sonuç:
- Wi-Fi 5 cihaz 1024-QAM desteği olmayan MCS9 seviyesinde çalışır.
- 5 GHz bandında 1×1 Wi-Fi 5 maksimum teorik hızı ~433 Mbps’tir.
- Gerçek hız: 200–300 Mbps
💡 Senaryo 2: Wi-Fi 6 AP + Wi-Fi 6 Client (2×2 MIMO, 5 GHz, 80 MHz)
- AP: FortiAP 231F
- Cihaz: Yeni nesil dizüstü bilgisayar (Wi-Fi 6, 2×2 MIMO)
- Sonuç:
- Teorik hız: 2×600 Mbps = 1200 Mbps
- Gerçek hız: 800–1000 Mbps
📶 Senaryo 3: Aynı Cihaz, Farklı Kanal Genişliği (2×2 MIMO, 5 GHz)
- Cihaz: Wi-Fi 6 destekli laptop (2×2 MIMO)
- AP: FortiAP 231F
- Sonuç:
- 20 MHz: 2×143 Mbps = 286 Mbps (gerçekte ~150 Mbps)
- 40 MHz: 2×287 Mbps = 574 Mbps (gerçekte ~350 Mbps)
- 80 MHz: 2×600 Mbps = 1200 Mbps (gerçekte ~800 Mbps)
📷 Senaryo 4: Wi-Fi 6 AP + Wi-Fi 6 Client (2×2 MIMO, 2.4 GHz, 20 MHz)
- AP: FortiAP 231F
- Cihaz: Wi-Fi 6 destekli tablet (2×2 MIMO)
- Sonuç:
- Teorik hız: 2×143 Mbps = 286 Mbps
- Gerçek hız: 100–200 Mbps
🚀 Senaryo 5: Wi-Fi 6 AP + Wi-Fi 5 Client (2×2 MIMO, 5 GHz, 80 MHz)
- AP: FortiAP 431F
- Cihaz: Wi-Fi 5 destekli laptop (2×2 MIMO)
- Sonuç:
- Wi-Fi 6 özellikleri kullanılmaz.
- Teorik hız: 867 Mbps
- Gerçek hız: 500–600 Mbps
🧭 Senaryo 6: Wi-Fi 5 AP + Wi-Fi 6 Client (2×2 MIMO, 5 GHz)
- AP: FortiAP 221E
- Cihaz: Wi-Fi 6 destekli telefon (2×2 MIMO)
- Sonuç:
- Wi-Fi 6 cihaz, Wi-Fi 5’e düşerek bağlanır.
- Teorik hız: 867 Mbps
- Gerçek hız: 400–600 Mbps
📡 Senaryo 7: Wi-Fi 6 AP + Wi-Fi 6 Client (4×4 MIMO, 5 GHz, 80 MHz)
- AP: FortiAP 431F
- Cihaz: Wi-Fi 6 destekli laptop (4×4 MIMO destekli)
- Sonuç:
- Teorik hız: 4×600 Mbps = 2400 Mbps
- Gerçek hız: 1400–1800 Mbps
Sonuç ve Öneriler
- En yüksek hızlar, hem cihaz hem AP Wi-Fi 6 destekliyse ve 5 GHz bandı ile 80/160 MHz kanal genişliği kullanılıyorsa elde edilir.
- Cihazınız 1×1 MIMO ise, AP 4×4 bile olsa en fazla 1 akış üzerinden veri aktarımı olur.
- 2.4 GHz bandı daha uzak mesafelerde işe yarar ama daha yavaştır ve parazite daha açıktır.
- 5 GHz bandı daha hızlıdır ama kapsama alanı daha düşüktür.
- Kanal genişliği, hızı doğrudan etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Yüksek hız istiyorsanız 80 MHz ve üzeri genişlikleri destekleyen cihazlar tercih edin.
- MIMO sayısı arttıkça, veri iletim kapasitesi katlanarak artar. Teorik hız hesaplamasında MIMO oranı doğrudan çarpan olarak kullanılır.
İlgili ürünlerin datasheet detaylarını incelemek için:
https://www.avfirewalls.com/datasheets/FortiAP/fortiap-series.pdf
Kullanıcıları nasıl 5ghz yayına bağlamaya teşvik edersiniz?
FortiAP İstemcileri 5Ghz İle Bağlamayı Teşvik Etmek
